तराई केन्द्रित मधेसी दलहरुलाई आन्दोलन गर्न उक्साएका भारतीय कुटनीतिज्ञले दिएको अभिव्यक्तीको सर्वत्र निन्दा

– भूषण यादव

 

सर्वोच्च अदालत बार एसोसिएसनले नेपालको सार्वभौमसत्ता, स्वतन्त्रता र अखण्डताविरुद्ध खेदपूर्ण अभिव्यक्ति दिने भारतीय कन्सुलर एसडी मेहतालाई कूटनीतिज्ञ हुनका लागि अयोग्य घोषित गरी तत्काल फिर्ता पठाउन नेपाल सरकारसँग माग गरेको छ।

 

उनको यो अभिव्यक्ति कूटनीतिक आचरणविरुद्ध रहेको र त्यसबाट नेपालको आन्तरिक मामिलामा प्रत्यक्ष हस्तक्षेप भएको हुँदा उक्त अभिव्यक्ति भर्त्सनायोग्य भएको पनि उसले जनाएको छ।

 

गाँठो फुक्नै लागेका बेला वीरगन्जस्थित भारतीय महावाणिज्य दूतावासका एक अधिकारीले मध्य तराईका राजनीतिक नेतृत्वलाई आन्दोलन गर्न उक्साएका छन् ।

वाणिज्य दूतावासका राजनीतिक मामिला हेर्ने कन्सुलर एस.डी. मेहता बुधबार स्थानीय भिस्वा होटलमा पर्सा र बारा जिल्लाका कांग्रेस, एमाले र मधेसी फोरमका नेताहरूसँग अनौपचारिक रात्रिभोजमा सरिक थिए । त्यसक्रममा उनले ‘मधेसका लागि लड्न’ आग्रह गरेको सहभागी नेताहरूले बताए ।

‘जेठ १४ अघि नै मधेसमा आन्दोलनको आँधी-बेहरी ल्याउनुपर्छ,’ एक सहभागीले उनको भनाइ उद्धृत गर्दै भने । मंगलबार दलहरूबीच नाम र सीमापछि तय गर्ने गरी ११ प्रदेशको संघीय संरचनामा जाने निर्णय भएको थियो । मेहताले मधेसलाई टुक्रा गर्दा ‘आफ्नो कलेजोलाई टुक्रा गरेजस्तो अनुभूति भएको’ बताएका थिए ।

कांग्रेस र एमाले पार्टी फरक भए पनि मधेसका लागि सबै एक हुनुपर्नेमा उनको जोड थियो । ‘मधेस सबैको साझा हो,’ मेहतालाई उद्धृत गर्दै एमालेका एक नेताले भने, ‘तपाईंहरू अगाडि आउनुस्, हामी सहयोग गर्छौं ।’

उनले ‘वर्तमान परिवेशमा मधेसी मोर्चा असफल भएको’ निष्कर्षसमेत सुनाएका थिए । भेलाका सहभागी कांग्रेस पर्सा सदस्य शैलेन्द्र यादवका अनुसार मेहताले सबै मधेसीलाई समेट्ने नयाँ नेतृत्व चाहिएको पनि बताए ।

रात्रिभोजमा आमन्त्रित गरिएका एमाले पार्टी सचिवालय सदस्य अरविन्द सिंहले वाणिज्य दूतावासले मूलधारका राजनीतिक पार्टीका स्थानीय नेतृत्वलाई अनेक प्रलोभन देखाएर ‘बार्गेनिङ पावर’ बढाउने रणनीति लिएको टिप्पणी गरे । उनले भने, ‘वाणिज्य दूतावास एउटा कूटनीतिक नियोगभन्दा पनि प्रभावशाली शक्तिकेन्द्रका रूपमा विकसित भएको छ ।’ कूटनीतिक अधिकारी मेहताले चाहिँ विभिन्न पार्टीका युवा नेताहरूसँग समसामयिक विषयमा चर्चा गरेको बताए । कान्तिपुरसँग फोनमा कुरा गर्दै उनले भने, ‘मधेसबारे नेताहरूको जिज्ञासा बुझ्न भेटघाट भएको हो ।’

भेटघाटमा स्थानीय तहमा बलियो पकड भएका नेताहरू बोलाइएका थिए । साँझ ७ः३० बाट सुरु भएको कुराकानी राति १० बजेसम्म चलेको थियो ।

उक्त वाणिज्य दूतावास पर्सा, बारा, रौतहट, सर्लाही, महोत्तरी, धनुषाका साथै भित्री मधेसका मकवानपुर र चितवनमा विकास कार्यक्रम सञ्चालनका साथै द्विपक्षीय व्यापार सहजीकरणको उद्देश्यले ०६० सालमा स्थापना भएको हो । यसमा पाँच जना कूटनीतिक अधिकारीसहित ३० जना कार्यरत छन् ।

यसैबीच भारतीय दूतावासले भने बीरगञ्जस्थित भारतीय महाबाणिज्यदूतको भनाईलाई तोडमरोड गरिएको जनाएको छ । यस्ता कार्यले नेपाल र भारत बीच मित्रतामा आँच आउने बताइएको छ । दूतावासले शुक्रबार जारी गरेको बिज्ञप्तिमा भारतले जहिले पनि स्थिर, प्रजातान्त्रि र समृद्ध नेपाल चाहेको पनि उल्ल्खे गरिएको छ ।