“धमिलिएका डोबहरु” मथिका सङ्लो अनूभूति

 

वर्तमान समयमा नेपाली गजल एउटा सवल र सर्वाधिक लोकप्रिय विधाको रुपमा उभिएको छ । यसले मान्छेको सून्दर जीवन जगत र व्यक्तिगत सभ्यता र संकारको रुपमा उत्पेरित गर्छ र सामाजिक रुपान्तरणको लागि यो अपरिहार्य छ ।  यतिबेला गजलले प्रगति संगै धेरै चूनौतिहरुको सामना पनि गर्दै आएको छ । चितवन नेपालि गजलको उर्वरभमि हो र यसलाई हामि गजलको राजधानि पनि भन्दछौ । यहि गजलको राजधानिबाट गजलमा नयां शैलि र नविन प्रयोग लिएर उपस्थित भएका  दुई प्रतिभा रामकृष्ण पौडेल “अनयास” र फुच्ची जमुना । जसको कृति “धमिलिएका डोबहरु” सवाल र जवाफको नयां राजमार्ग भएर आएको छ ।

 

गजलको संग्रह मार्फत सिर्जनाको आगो बोकेर यतिबेला गाउबस्तिहरु मा काव्यिक चेतना छरिरहेका छन यि दुई  प्रतिभाले । गजल साहित्यका निम्ति एउटै  भुगोल, एउटै क्षितिजमा उभिएर एउटा युग निर्माण गर्दै रामकृष्ण र जमुनाले ।

 

पृथक पृथक सपनाहरु बोकेर साहित्यिक सिर्जना गरिरहने यि स्रष्टाहरुले समयको एउटा भिन्न गन्तव्य खोजिरहेका छन धमिलिएका डोबहरुमा । मनको भुगोलबाट हराएकि आफ्नि प्रमिकाले समुन्द्रको एउटा लहरबाट सुन्दर सिर्जना हत्केलाभरि उभ्याएर दिदा को सुखद अनुभुतिहरु छन गजलमा । त्यस्तै क्षितिजपारिको धमिलो जूनको आकृति नियाल्दै प्रमि प्रमिका यतै कतै हराएको आभाषहरु प्नि उतारिएका छन गजलमा । रामकृष्ण र जमुना ले आफुहरु समयको नदि भएर गजलको डुंगा खियाइरहेका छन जिवनको उज्यालो भविष्य खोजेर । यस्तो लाग्थ्यो यिनिहरुका यि गजलहरु पढ्दै जादा कतै न कतै आफैलाई संकेत गरिए जस्तै । मैले रामकृष्ण र जमुनाको धमिलिएका डोबहरुमा यस्तो अनुभुति गरे । धरातल संगै उड्नुको एउटा औचित्य रहेछ त्यो क्षणिक भए पनि आखिर चाहिने त धरातल नै रहेछ । आफु उभिएको धरातललाई  रामै्रसंग चिनेका छन यिनिहरुले । हरेक सृर्जनामा प्रेम हन्छ, स्पर्श हन्छ र यसमा थुप्रै चेतनहरु छन । समयका उद्वेगहरु संगै प्रमि प्रेमिकाको न्यानो स्पर्श भेटिन्छन । मायामा नभेटिने किनारहरु पनि हुनसक्छन तर सम्भावना को जिन्दगि बाच्नुपर्छ एउटा युग निर्माण गर्न ।

गजलकार व्दय रामकृष्ण र फुच्ची जमुनाका गजलमा सवाल जवाफको नमुना हेरौ न एक टुक्रा
सवाल १  ( सात समुन्द्रपारि छौ काम कस्तो छ राजा ?
ठिक्क छ कि धेरै थोरै दाम कस्तो छ राजा ?
जवाफ १ ( विदेशीको खुट्टा मोल्दै बस्नु पर्यो दास कान्छि
कमाइ छैन हात मुख जोर्न पुर्याको छु गास कान्छि

कति हृदयस्पर्शि छन गजलका भावहरु । एउटाको उठानले अर्काको जवाफ खोजिरहेछ । अब एउटै अंगालोमा जीवन काट्नुपर्छ , एउटै सिरानीमा भविष्यका स्वर्णिम सपनाहरु देख्न सक्नुपर्छ र जिन्दगिका क्यानभाषहरुमा मायाका इन्द्रेणि रंगहरु भर्नुपर्छ । प्रेम गरेर आखाहरु कहिल्यै अघाउदैनन र मुटुहरु थाक्दैनन हरपल आखाकै नजिक भएर मुटुहरु सल्वलाईरहन्छन र अविराम वगिरहन्छन प्रेमका नदिहरु । जिन्दगि बाच्ने क्रममा कति सम्झौताहरु भएका छन कति आखाहरु रोएका छन मनको किनार भेट्न कति छट्पटि र तड्पाहाहरु हुन्छन यी सबै गजलमा समेटिएका छन । यीनै छट्पटि, पिडा र कैयौ छन । गजलमा यी बाहेक अझै अरु नविनता खोजेको भए यो संग्रह ले अर्कै एउटा अस्तित्व उठाउने थियो ।

अन्तमा, एउटा सकिलो जूनको अस्तित्व बोक्नेछ यस कृतिले । सडकमा कसैले क्षतिग्रस्त जीवन भोग्न परेता पनि सृजनामा यी दुर्द स्रष्टाले एउटा  नयां जीवन प्राप्त गर्न सकुन आफ्नो अस्तित्व भेटुन धकिलिएका डोबहरु मार्फत । अविराम समयका निन्द्राहरु विथोलेर बस्तिहरु ब्यझनेछन र सुतेका राष्ट्र ब्युझनेछ  यीनका गजलहरुका शेरहरुले । गजलकार रामकृष्ण पौडेल